Hipertansif Aciller

HİPERTANSİF ACİLLER

Hipertansiyon (HT) kardiyovasküler hastalıklar için en önemli risk faktörüdür. Kan basıncı 140/90mmHg üzerinde olması hipertansiyon olarak kabul edilir.

Hipertansiyonun hedef organları beyin (MSS), kardiyovasküler sistem, böbrek ve göz’dür. Hipertansif aciller hedef organ hasarına göre hipertansif urgency ve emergency olarak ikiye ayrılmaktadır:

İVEDİ HİPERTANSİYON (Hipertansif Urgency)

Hipertansif urgency, kan basıncının genellikle 180/120 mmHg’nın üzerine çıktığı ancak hedef organ hasarı bulgularının olmadığı durumu ifade eder. Bu tabloda hasta baş ağrısı, huzursuzluk, burun kanaması gibi semptomlarla başvurabilir ancak beyin, kalp, böbrek veya retina gibi organlarda akut bir hasar saptanmaz. Hipertansif urgency durumunda acil intravenöz tedaviye gerek yoktur; kan basıncı oral antihipertansif ilaçlarla saatler ila günler içinde yavaşça düşürülmelidir.

ACİL HİPERTANSİYON (Hipertansif Emergency)

Hipertansif emergency ise ciddi derecede yüksek kan basıncına hedef organ hasarının eşlik ettiği, acil müdahale gerektiren klinik tablodur. Bu durumda hastada hipertansif ensefalopati, inme, akut koroner sendrom, akut kalp yetmezliği, aort diseksiyonu, akut böbrek yetmezliği ya da retinal kanama gibi ciddi komplikasyonlar görülebilir.

Hipertansif emergency, yaşamı tehdit edebilecek bir durumdur. Tedavide intravenöz uygun antihipertansif tedavi ile kan basıncının dikkatli bir şekilde ve hızlıca düşürülmesi gerekir.

Ciddi kan basıncı yüksekliği olan hastalarda mutlaka aşağıdaki semptomlar sorgulanarak hipertansif emergency sorgulanmalıdır:

HEDEF ORGAN HASARI DÜŞÜNDÜREN BULGULAR

Ajitasyon, deliryum, stupor, nöbetler, görme bozuklukları, baş ağrısı, fokal nörolojik semptomlar (İskemik-hemorajik stroke)

Funduskopi de; taze kanamalar, eksüdalar veya papil ödem

Bulantı ve kusma (İntrakraniyal basınç artışı?)

Göğüs ağrısı (Akut Koroner Sendrom, Aort Diseksiyonu?)

Akut, şiddetli sırt ağrısı

Dispne (AC Ödemi)

Oligüri, hematüri (akut renal injury)

Gebede: preeklampsi, eklampsi

İki durum arasındaki temel fark hedef organ hasarı varlığıdır. Bu durum tedavi farklılıklarına neden olur. Tedavide:

HİPERTANSİF URGENCY TEDAVİSİ

Kan basıncı genellikle <160 / <100 mmHg'ye düşürülmelidir. Bununla birlikte, ortalama arteriyel basınç ilk iki ila dört saat içinde yüzde 25 ila 30'dan fazla düşürülmemelidir.

Çoğu zaman oral kaptopril (Örn: Kapril 25 mg) yeterlidir. Beraberinde rebound yüksekliği engellemek amacıyla uzun etkili anti-hipertansif (Örn: Monovas 10 mg) verilebilir.

Hastanın kendi kullandığı oral ilaç uzun süreli etki için verilebilir

İlaç kullanmayan hastalarda reçete düzenlenebilir.

HİPERTANSİF EMERGENCY TEDAVİSİ

Hedef organa ve patolojiye spesifik anti-hipertansif tedavi düzenlenmelidir. Uygun ajan seçimi için tabloya göz atınız:

Hipertansiyon hedef organ hasarı:

•        Beyin:

-        Hipertansif ensefalopati

-        İntrakraniyal kanama veya iskemik stroke

•        Kalp:

-        Anstabil angina pektoris (USAP)

-        Akut miyokart infarktüsü

-        Akut sol kalp yetersizliği ile birlikte akut akciğer ödemi

•        Aorta:

-        Dissekan aort anevrizması

•        Böbrek:

-        Böbrek yetersizliği

•        Uterus/Gebelik:

-        Preeklampsi-Eklampsi

·       Göz:

-        Hipertansif retinopati