Yetişkinlik Dönemi Aşıları

YETİŞKİNLİK DÖNEMİ AŞILARI

TÜM YAŞ GRUPLARINDA

TETANOZ aşısı için primer immünizasyonunu tamamlamış, immünitesi ve kontrendikasyonu olmayan 18 yaş ve üzeri tüm bireyler için erişkin tip tetanoz-difteri (Adult Td) aşısı her 10 yılda bir rapel doz olarak uygulanmalıdır.

GEBELERDE

TETANOZ-DİFTERİ-ASELÜLER BOĞMACA Gebelerde anne ve doğacak bebek için daha geniş kapsamlı bağışıklama amacıyla; (Td) aşısının yanı sıra, boğmaca hastalığına karşı da koruyuculuğu olan Tetanos-difteri-aselüler boğmaca (Tdab) aşısı, Bakanlığımızca 2025 yılında uygulamaya eklenmiştir.

RİSK FAKTÖRÜ OLANLARDA

Risk faktörü olan ve kontrendikasyonu olmayan, gebe olmayan 18 yaş ve üzeri tüm bireyler için kızamık, kızamıkçık, kabakulak (KKK) aşısı 1 veya 2 doz olarak uygulanmalıdır.

Risk faktörü olan ve kontrendikasyonu olmayan 18 yaş ve üzeri tüm bireylere Hepatit B aşısı 3 doz (0,1,6. aylar) olacak şekilde uygulanmalıdır.

Risk faktörü olan ve kontrendikasyonu olmayan 18-65 yaş arası bireylere yılda 1 doz influenza aşısı, immunitesi ve kontrendikasyonu olmayan 65 yaş ve üzeri bireylere yılda 1 doz influenza aşısı yapılmalıdır.

Risk faktörü olan ve kontrendikasyonu olmayan 18-65 yaş arası bireylere 5 yıl arayla 1-2 doz polisakkarid pnömokok aşısı, immunitesi ve kontrendikasyonu olmayan 65 yaş ve üzeri bireylere 1 doz polisakkarid pnömokok aşısı yapılmalıdır.

Risk faktörü olan ve kontrendikasyonu olmayan, 18 yaş ve üzeri bireylere Hepatit A aşısı 2 doz olarak (0, 6 veya 18. aylar) uygulanmalıdır.

Risk faktörü olan ve kontrendikasyonu olmayan, gebelik durumu bulunmayan 18 yaş ve üzeri bireylere Suçiçeği aşısı 2 doz olarak (0, 1 veya 2. aylar) uygulanmalıdır.

Risk faktörü olan ve kontrendikasyonu olmayan, 18 yaş ve üzeri bireylere Meningokok aşısı 1 ya da daha fazla doz olarak uygulanmalıdır, koruyuculuk süresi 2 yıldır. 

HEPATİT B AŞISI

1. Hepatit B aşı dozları arasındaki süre ne kadar olmalı?

Hepatit B aşı şeması 0, 1, 6 ay şeklinde 3 dozdur. 0-1-6 ay şemasında aksama olduğunda aşağıdaki süreler dikkate alınarak aşı şeması uygulanır. Hepatit B’nin birinci ve ikinci dozu arasında en az 1 ay, Hepatit B’nin ikinci ve üçüncü dozu arasında en az 2 ay, Hepatit B’nin birinci ve üçüncü doz arasında en az 4 ay olmalıdır. Hepatit B aşısı diğer aşılarla birlikte aynı gün veya birkaç gün ara ile uygulanabilir.

2. Aşılanan hastada koruyuculuk geliştiği nasıl anlaşılır?

Üçüncü doz Hepatit B aşısı uygulamasından 8 hafta (en erken 4 hafta) sonra Anti-HBs yanıtı değerlendirilmelidir. Anti-HBs en az 10 mIU/mL ise kişi bağışıktır. Düzey 10 mIU/mL’nin altında ise üç dozluk bir seri ile tekrar aşılanmalıdır. Tekrarlanan şemadan 1-2 ay sonra Anti-HBs yanıtı değerlendirilmeli, altı doz aşılamadan sonra halen negatif olan kişi Hepatit B aşısına yanıtsız kabul edilmelidir.

3. Önceden koruyuculuğu olup (Anti-HBs 10 üzerinde) daha sonradan koruyuculuğu kalmayan Anti-HBs düzeyleri saptanabilir düzeyin altına inen bireylerde tekrar aşılama yapılmalı mı?

Yaşın 40 yaş üstü olması, sigara içme, şişmanlık, genetik faktörler ve immün baskılanma gibi konağa ait diğer faktörler aşı yanıtını azaltmaktadır. Üçüncü aşıdan 8 hafta (en erken 4 hafta) sonra 10 mIU/mL veya daha üzerinde Anti-HBs yanıtı elde edilmesi durumunda immün sisteminde sorun olmayanlara rapel doz gerekmemekte, zamanla Anti-HBs düzeyleri saptanabilir düzeyin altına inse bile immün hafızaya bağlı olarak klinik hastalık tablosu oluşmamaktadır.

Ancak immünsüpresyonu olan kişilerde (diyaliz hastaları, kemoterapi görenler, HIV/AIDS olguları gibi) zamanla Anti-HBs düzeyleri saptanabilir düzeyin altına indiğinde, çift doz ya da tekrarlayan dozlarda aşılama yapılması gerekebilmektedir.

4. HBsAg pozitif kişi ile temas sonrası profilaksi nasıl yapılmalıdır?

Deri ve mukoza yoluyla HBsAg pozitif kişiden seronegatif kişiye temas/bulaş sonrası ilk 6-24 saat içerisinde Hepatit B immunoglobulini (HBIG) 0.06 mL/kg dozda intramüsküler olarak uygulanmalı ve eş zamanlı olarak aşılama başlanmalıdır. Akut veya kronik hepatit B enfeksiyonu olan kişilerle cinsel ilişkiye girilmesi halinde, en geç 14 gün içinde HBIG ve aşı uygulaması yapılmalıdır. HBsAg pozitif annenin bebeğine doğumdan sonra ilk 6-12 saat içerisinde aşıya ek olarak HBIG uygulaması da yapılmalıdır.

TD AŞISI (TETANOZ & DİFTERİ)

1) Yaralanmalarda temas sonrası profilaksi nasıl olmalıdır?

Yaralanmalarda yara tipleri temiz, minor yaralanmalar (cerrahi insizyon, yaralanmadan sonra 2 saat içinde başvurulmuş olan temiz yaralar) ve diğer bütün yaralanmalar (kirli, dışkı, toprak veya tükrükle kontamine olmuş, delinme yaralanmaları, sıyrılma veya ezilme yaralanmaları, ateşli silah yaralanmaları, soğuktan donma, yanma, vb) olmak üzere iki grup altında incelenir.

Kaynaklar

2-https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kronik-hastaliklar-ve-yasli-sagligi-db/Dokumanlar/Kitaplar/Periyodik_Muayene_Rehberi.pdf

27-https://www.tahud.org.tr/file/28907fae-eef6-453d-855b-46b6609cb7d3/ER%C4%B0%C5%9EK%C4%B0N%20R%C4%B0SK%20GRUBU%20BA%C4%9EI%C5%9EIKLAMA%20ALGOR%C4%B0TMASI_R_13.pdf

28-https://www.ekmud.org.tr/haber/1151-eriskin-bagisiklama-rehberi-2024

29-https://asi.saglik.gov.tr/bagisiklama-programi-ve-asi-takvimi/asi-takvimindeki-son-guencellemeler.html

https://www.tahud.org.tr/file/28907fae-eef6-453d-855b-46b6609cb7d3/ER%C4%B0%C5%9EK%C4%B0N%20R%C4%B0SK%20GRUBU%20BA%C4%9EI%C5%9EIKLAMA%20ALGOR%C4%B0TMASI_R_13.pdf