Kızıl Hastalığı ( Skarlatina )

KIZIL HASTALIĞI (SKARLATİNA) 

Grup A streptokok (S pyogenes) tonsilliti ile ilişkili bulaşıcı bir döküntülü hastalıktır. Hastalığın inkübasyon süresi 3-7 gündür.  

Ani başlayan ateş, boğaz ağrısı, halsizlik, kas/eklem ağrıları ve döküntü mevcuttur. Döküntü genellikle belirtiler ortaya çıktıktan sonraki ilk iki günde (ateş ile birlikte) ortaya çıkabileceği gibi belirtilerden önce ve belirtilerden sonraki yedi gün içinde de ortaya çıkabilir. Döküntüler basmakla solan, çok küçük papüllerle birlikte deride zımpara kağıdı şeklini veren yaygın bir eritem şeklindedir. Genellikle baş, boyun, kasık ve koltukaltı bölgelerinden başlayıp hızla gövdeye, kollara ve bacaklara yayılır. Ancak avuç içi ve ayak tabanlarında döküntü olmaz. Döküntü en çok aksiller, antekübital ve inguinal bölgelerin cilt katlarında belirgindir (Pastia çizgileri). Yanaklarda flash şeklinde yaygın kızarıklık, ağız etrafında ise solukluk vardır. Döküntü 5-7 gün kadar sürer ve sonra kaybolur. Hastalığın iyileşme döneminde el ve ayak parmaklarında tırnak uç kesimlerinden başlayarak deride eksfoliasyon, soyulmalar gözlenir. Döküntü S pyogenes’in ürettiği pyrojenik ekzotoksinin (eritrojenik toksin- Dick toksini) gecikmiş cilt reaksiyonu sonucu ortaya çıkar. Dolayısıyla döküntüler sterildir. 

3 önemli komplikasyonu;

- Akut Römatizmal Ateş (ARA),

- Akut Poststreptokok glomerulonefrit (APSGN) ve Reaktif artrittir.

- Ayrıca Otitit media, sinuzit gibi supuratif komplikasyonlara neden olabilir. 

**Kızıl Komplikasyonları:**

1. Akut romatizmal ateş

2. Osteomiyelit, artrit

3. Otit

4. Lenfadenit

5. Glomerülonefrit

6. Sinüzit

7. Pnömoni 

8. Hepatit

TEDAVİ:

Tedavi grup A streptokokal (GAS) tonsilofaranjit gibidir; penisilin ve amoksisilin ilk tercih olarak verilir. Penisilin alerjisi varlığında (anjioödem, anafilaksi varlığında) makrolid grubu, IgE aracılı olmayan alerjilerde sefalosporin grubu antibiyotikler verilir. Antibiyotik Akut Glomerulonefriti önleyemez akut romatizmal ateşi önler. Streptokok farenjit ve Kızıl için Penisilin alerjisinde aşağıdaki algoritma kullanılabilir. Boğaz kültürü alındı ise antibiyogram sonucu göz önünde bulundurulmalıdır. 

Tedavide ilk tercih: Amoksisilin (ATOKSILIN) 50 mg/ kg /gün 2 dozda (Maks doz: 1 gram/gün)

Penisilin alerjisi varlığında seçilecek antibiyotiklerin dozları ise: 

• Sefpodoksim (INFEX) : 5mg/kg/doz S: 2x1 (maks: 100 mg/doz)

• Sefaleksin 40 mg/kg/gün 2 dozda (maks: 500 mg/doz) 

• Sefdinir(CEFDIFIX) : 7mg/ kg/doz S: 2x1 (maks: 600mg/gün)

• Azitromisin (AZOMAX): 12mg/kg/gün tek doz 5 gün (maks: 500mg/doz)

• Klindamisin (MENEKLIN/KLİNDAN): 7 mg/kg/doz (maks: 300mg/ doz)

Tedavi süresi: Oral tedaviler için 10 gündür. Azitromisin için 5 gündür.