Bebek Bezi Dermatiti (pişik)
Etiyoloji & Klinik
Perineal ve perianal bölge (diaper bölgesi) derisinin inflamatuvar reaksiyonudur.
Etyolojide diaper bölgesinin nemli olması, idrar ve gaita ile uzun süreli temas, temizleyici ürünler gibi maddelerin teması rol oynar. Fungal enfeksiyonlar (Candida albicans, dermatofit enfeksiyonları, vb) ve bakteriyel enfeksiyonlar (S. aureus, S. pyogenes vb) da diaper dermatite neden olabilir. Seboreik dermatit, atopik dermatit, psöriazis vb bazı deri hastalıkları diaper bölgesinde görülebilir.
En sık sebep irritan kontakt dermatit, ikinci sık görülen sebep ise Candida enfeksiyonudur.
Neonatal ve infantil dönemde derinin immatür olması, büyüme ile birlikte diyet değişikliği ve buna bağlı intestinal mikrobiotanın, gaita pH’sının değişmesi, bezin sık değiştirilmemesi risk faktörleridir.
Bez kullanan her bireyde diaper dematit gelişebilir. İnsidansı yaşamın 9-12. aylarında pik yapar.
İrritan kontakt dermatite bağlı diaper dermatitte skrotum, labium majör, suprapubik bölge, alt abdomen, uyluk iç yüzleri ve gluteal bölgede eritem, papüller, erozyon ve deskuamasyon görülebilir. Cildin katlantı bölgeleri korunmuştur, lezyon görülmez.
Candida enfeksiyonuna bağlı diaper dermatitte eritem, satellit papül ve püstüller, püstüllerin açılmasıyla deskuamasyon görülür. Şiddetli olgularda erozyon ve ülserasyon da görülebilir. Cildin katlantı bölgeleri de etkilenmiştir, lezyon görülür.
S. aureus enfeksiyonuna bağlı diaper dermatitte küçük papül-püstüller ya da büllöz impetigodaki gibi frajile büller görülebilir. Bal rengi krutlar ve yüzeyel erozyon bulunabilir.
S. pyogenes enfeksiyonuna bağlı diaper dermatitte cildin katlantı bölgelerini de etkileyen canlı kırmızı renkte bir eritem ve maserasyon görülür.
Koruyucu Önlemler
Bez değiştirme sıklığı artırılmalı (>8/gün).
Diaper bölgesi ıslak bırakılmamalı.
Tek kullanımlık, süper emici bezler kullanılmalı.
Gece mutlaka bez değişimi yapılmalı.
Gün içinde bezsiz zaman geçirilmesi sağlanmalı.
Diaper bölgesi temizlenirken irritasyona sebep olabilecek temizleyiciler kullanılmamalı. Temizlik suyla yapılmalı ve sonrasında iyice kurulanmalı.
Her bez değişimi sonrası bariyer oluşturan kremler (çinko oksit içeren kremler, vazelin vb) kullanılmalı.
Hazır kombinasyonlar şeklinde piyasada bulunan topikal antifungal + topikal kortikosteroid içeren preparatlardaki topikal kortikosteroidler süperpotent ya da yüksek potensli olup diaper bölgesinde kullanılmamalıdır.
İrritan Kontakt Dermatite Bağlı Diaper Dermatitte Tedavi
Hidrokortizon asetat 2x1 (Hipokort krem 2x1) (maksimum 2 hafta)
+
Hamazinc krem 8x1 (Her bez değişimi sonrası iyice kurulanmış cilde ince bir tabaka halinde uygulanır.)
Candida Enfeksiyonuna Bağlı Diaper Dermatitte Tedavi
Hidrokortizon asetat 2x1 (Hipokort krem 2x1) (maksimum 1 hafta)
+
Ketokonazol krem 2x1 (7-10 gün) (Ketoderm krem 2x1 ya da Ketoral krem 2x1)
+
Hamazinc krem 8x1 (Her bez değişimi sonrası iyice kurulanmış cilde ince bir tabaka halinde uygulanır.)
veya
Hidrokortizon asetat 2x1 (Hipokort krem 2x1) (maksimum 1 hafta)
+
Siklopiroksolamin krem 2x1 (7-10 gün) (Canolen krem 2x1)
+
Hamazinc krem 8x1 ya da Hamederm plus krem 8x1
Sekonder Bakteriyel Enfeksiyon Düşünülen Vakalarda Tedavi
Sekonder bakteriyel efeksiyon düşünülen olgularda topikal mupirosin (Mupiderm merhem 2x1 ya da Dextrocin pomad 2x1 ya da Mupiron merhem 2x1) kullanılabilir. Yanıt alınamayan vakalarda sistemik antibiyotik tedavisi düşünülebilir.
Amoksisillin-klavunat (<40 kg çocuklarda 25 mg amoksisillin/kg/gün)
5 kg için Klavunat BID 200/28 mg oral süspansiyon 2x1,5 ml
10 kg için Klavunat BID 200/28 mg oral süspansiyon 2x3 ml
15 kg için Klavunat BID 200/28 mg oral süspansiyon 2x5 ml
Sefaleksin (25-50 mg/kg/gün bölünmüş 4 doz halinde)
5 kg için Sef 250 mg/5 mL süspansiyon için toz 4x1 ml
10 kg için Sef 250 mg/5 mL süspansiyon için toz 4x1,5 ml
15 kg için Sef 250 mg/5 mL süspansiyon için toz 4x2 ml
Yukarıda bahsedilen tedavilerle düzelme olmaması durumunda diaper bölgesine yerleşebilen diğer dermatolojik hastalıklar ayırıcı tanıda düşünülmelidir, dermatoloji uzmanı tarafından değerlendirme önerilir.