Demans

Erişkinlerin merkezi sinir sisteminin hasarlanması sonucu gelişen zihinsel yeteneklerde kalıcı ve çoğunlukla ilerleyici olarak bozulma demans olarak adlandırılır. Yaşlı popülasyonda en sık görülen demans türü Alzheimer Hastalığı olup 65 yaş altında en sık görülen frontotemporal demanstır.

Alzheimer Hastalığı’nın farmakolojik tedavisi semptomatik ve hastalık seyrini modifiye edici tedavi olarak ikiye ayrılır.

Spasifik farmakolojik tedavide beyinde azalan asetilkolin miktarını yükseltmeyi hedefleyen kolinesteraz inhibitörleri; donepezil (5-10mg), rivastigmin (3-12mg), galantamin(4-24mg) yer alır. Tedaviye düşük dozlarda başlanıp kademeli olarak arttırılır.

Tedavi beklentisi kalmayan, iletişime girmeyen yatağa bağımlı hastalarda tedavi kesilebilir.

Tedavideki ikinci grup ilaç NMDA reseptör antagonisti olan memantindir. Hafif-orta/ileri evredeki hastalarda etkinliği gösterilmiştir. Kolinesteraz inhibitörleriyle memantin kombinasyonunun kliniği yavaşlattığı gösterilmişken patolojik değişikliklerdeki ilerlemeyi durduğuna dair kanıt yoktur.

Donepezil (5-10mg)                                        

Memantin (5-10-15-20mg)                                             

Rivastigmin (Kapsül, patch, solüsyon)                                                                                 

Galantamin (Oral çözelti, uzatılmış salımlı kapsül)                                                   

Alzheimer Hastalığı’nda davranışsal semptomların tedavisinde;

- Depresif bulgular, orantısız ve ani öfkelenmeler için SSRI ve SNRI grubu ilaçlar,

- Uyku bozuklukları için trazadon, mirtazapin,

- Halusinasyon ve hezeyanlar için antipsikotiklerden ekstrapiramidal yan etki çıkarma olasılığı daha düşük olan ketiapin tercih edilmelidir. Tedaviye düşük dozlarda başlanıp yavaş yavaş arttırılmalıdır.

SNRI: Venlafaxine 75-150 mg, Duloksetin 30-60 mg             

SSRI: Mirtazapine, Fluoksetin, Sertralin, Sitalopram, Essitalopram, Paroksetin     

Trazadon (50mg-100mg)      

Ketiapin (25-200mg)