Monteggia Kırıkları

Monteggia Kırıkları

Tanım ve Mekanizma

Monteggia kırığı, proksimal ulna kırığı ile birlikte radyal başın çıkığı ile karakterize bir yaralanmadır. Genellikle uzatılmış kolla düşme veya doğrudan travma sonucu oluşur. Yetişkinlerde nadir görülürken, çocuklarda daha yaygındır.

Yaralanma sırasında ulna genellikle koronoid distalinden kırılır, bu da radyokapitellar ve proksimal radyoulnar eklemlerin stabilitesini bozar. Radyal baş çıkığı bazen atlanabilir, bu nedenle dikkatli değerlendirme gereklidir.

Klinik Bulgular

• Ön kol ve dirsekte ağrı

• Parestezi ve güçsüzlük hissi

• Sınırlı hareket açıklığı

• Posterior interosseöz sinir yaralanması: başparmak ve bilek ekstansiyonunda zayıflık

Fizik Muayene

• Radyal ve median sinir değerlendirmesi

• Dirsek ve ön kol hareketlerinde kısıtlılık

• Nörovasküler muayene kırık-çıkık öncesi ve sonrası yapılmalıdır

Görüntüleme

• Dirsek, ön kol ve bilek için AP, lateral ve oblik radyografiler çekilmelidir

• Radyal başın konumunu değerlendirmek için:

  • Radyo-kapitellar çizgi: Radius ekseni kapitellumu ikiye bölmelidir

  • Lateral humerus çizgisi: Radyal boyun korteksiyle kesişmelidir

• Gerekirse BT, operasyon planlaması için kullanılabilir

Sınıflandırma: Bado Sistemi

1. Tip I – Radyal baş anterior çıkık, ulna anterior açılı (en sık)

2. Tip II – Radyal baş posterior çıkık, ulna posterior açılı

3. Tip III – Radyal baş lateral/anterolateral çıkık, metafiz kırığı

4. Tip IV – Radyal baş anterior çıkık + radius ve ulna kırığı

Ortopedik Konsültasyon Endikasyonları

• Nörovasküler bozulma veya açık kırık varsa acil müdahale gerekir

• Tüm Monteggia kırıkları, tanıdan sonraki 72 saat içinde ortopedi cerrahına yönlendirilmelidir

Tedavi

• Akut Monteggia Kırıkları (ilk 4 hafta):

  • Kapalı redüksiyon genellikle yeterlidir

  • Başarısız olursa açık redüksiyon ve iç fiksasyon gerekir

  • Bağ lezyonları (özellikle anüler bağ) cerrahi ile onarılabilir

• Kronik Monteggia Kırıkları (tanı >4 hafta):

  • Genellikle cerrahi gerektirir (özellikle 3 ayı aşmışsa)

Komplikasyonlar

• Gözden kaçan radyal baş çıkığı: fibrozis, redüksiyonun imkansız hale gelmesi

• Dirsek fleksiyon kısıtlılığı

• Sinir yaralanmaları (genellikle geçici)

• Dirsek sertliği (uzun süreli immobilizasyon sonrası)

• Nadir de olsa kompartman sendromu

Spora ve İşe Dönüş

• Ortopedi uzmanı ve fizyoterapist kontrolünde aşamalı dönüş planlanmalıdır

• Yaralanmanın tipi ve tedavi şekline göre süre değişkenlik gösterir